Jak wybrać drewno na więźbę?

Jak wybrać drewno na więźbę?

Niezależnie od tego czy zdecydujemy się na budowę więźby prefabrykowanej, czy tradycyjnej, zakup odpowiedniego drewna, to połowa sukcesu do powstania prawidłowej i solidnej konstrukcji.

Do budowy szkieletu dachu najlepiej nadaje się drzewo iglaste - nasza firma wykorzystuje do tego celu drewno świerkowe. Najczęściej, ze względu na swoje właściwości mechaniczne oraz niewygórowaną cenę, wykorzystywany jest właśnie świerk lub sosna. Drewno świerkowe ma zazwyczaj mniej sęków niż sosnowe, jest jednak trudniejsze do impregnowania. Dobrym wyborem może okazać się również modrzew. Z reguły jest on droższy od sosny i świerku, ale charakteryzuje się dużą twardością i wytrzymałością. Jest trudniejszy w obróbce, ale odporniejszy na działanie szkodników i grzybów.

Na co warto zwrócić uwagę przy wyborze drewna na więźbę?

Wybierając drewno na więźbę należy zwrócić uwagę czy jest prawidłowo wysuszone, nie ma zbyt dużej liczby sęków, pęknięć oraz śladów działalności szkodników. Występowanie defektów powoduje, że drewno nie może być użyte do konstrukcji dachu. Warto również zwrócić uwagę na warunki przechowywania drewna w tartaku.

 

elementy-wiezby-drewnianej-dachu-budynku

Klasa drewna

O klasie drewna decyduje jego jakość i wytrzymałość. Dla najpopularniejszego materiału konstrukcyjnego jakim jest tarcica, stosuje się czterostopniową klasyfikację jakości. Im wyższa klasa, tym drewno ma mniej sęków i wad budowy. Tych oznaczeń nie znajdziemy jednak w składach budowlanych – najczęściej jakość oznaczona jest kolorowymi kropkami. I tak: klasa I oznaczana jest kolorem niebieskim. Klasa druga kropkami zielonymi, natomiast kropki czerwone i żółte informują, że drewno ma klasę odpowiednio III lub IV.

W projektach budowlanych określana jest też klasa wytrzymałościowa drewna – C 18, C 22, C 24, C 30, C 35 i C 40. Cyfra oznacza wytrzymałość na zginanie drewna o wilgotności 12%. Im jest wyższa, tym drewno jest bardziej wytrzymałe. W budownictwie jednorodzinnym jest to najczęściej C24.

Odpowiednia wilgotność materiału

Drewno na więźbę dachową powinno charakteryzować się wilgotnością na poziomie około 15 – 18 procent. Przyjmuje się, że górną granicą, powyżej której drewno kategorycznie nie nadaje się na konstrukcję więźby, jest 24%. W tartaku warto wykorzystać wilgotnościomierz, którym można sprawdzić poziom wilgotności materiału. Pomiaru należy dokonać zarówno na powierzchni zewnętrznej drewna, jak i na jego przekroju poprzecznym. Jeśli urządzenie wskaże podwyższony poziom wilgotności na powierzchni zewnętrznej drzewa, można je odpowiednio dosuszyć, składując drewno pod zadaszeniem.

Przechowywanie drewna

Należy zwracać uwagę na sposób układania elementów drewnianych, gdyż mogą się one odkształcać. Tarcica nie powinna być ułożona bezpośrednio na gruncie, na posadzkach z betonu lub w pobliżu innych źródeł wilgoci. Konieczne jest również stosowanie przekładek między warstwami kolejnych belek. Takie ułożenie gwarantuje odpowiednią wentylację tarcicy. Drewno nie powinno być także wystawiane na długotrwałe i silne działanie promieni słonecznych. Przestrzeganie powyższych zaleceń pozwala na pozyskanie materiału o właściwych parametrach.

Impregnacja

Aby zapewnić konstrukcji trwałość, należy zadbać o odpowiednią impregnację drewna. Bez właściwego zabezpieczenia, tarcica pozostaje podatna na zagrzybienie, atak szkodników czy działanie ognia. W takich sytuacjach niezabezpieczone drewno szybko straci nośność i ulegnie degradacji.

Zabiegu impregnacji dobrze jest dokonać poprzez zanurzenie drewna w impregnacie na wiele godzin. Najtańszą, ale i najmniej skuteczną metodą jest malowanie belek impregnatem. Jeśli zdecydujemy się na takie rozwiązanie należy pamiętać, że impregnat powinien zostać nałożony przynajmniej w trzech warstwach. To bardzo ważne, ponieważ już jedna warstwa nadaje barwy powierzchni, jednak nie zabezpiecza odpowiednio drewna. Aby sprawdzić czy belki są zaimpregnowane, czy tylko pomalowane, należy obejrzeć przekrój kupowanego elementu. Danym kolorem powinien być zabarwiony nie tylko wierzch, ale większa część jego powierzchni.

 

dach-drewniany-na-budynku-mieszkalnym

Z czego zrobić więźbę dachową?

Drewniane elementy konstrukcyjne na więźbę dachową różnią się między sobą ze względu na proces przygotowania i obróbki. Najtańszym i jednocześnie najczęściej wybieranym rozwiązaniem jest tarcica obrzynana. Materiał powstaje z wycięcia z pni długich elementów o przekroju prostokątnym lub kwadratowym. Po wycięciu, tarcica jest suszona najczęściej na świeżym powietrzu pod zadaszeniem.

Innym rozwiązaniem jest drewno czterostronnie strugane i suszone komorowo. Jest to bardzo dobry produkt na więźbę, jednak jest również droższy od tarcicy. Proces czterostronnego strugania czyni powierzchnie elementów gładkimi, co zwiększa ich odporność na ogień. Tak wycięte elementy są suszone mechaniczne, co zapewnia niską wilgotność na całym przekroju oraz wyjaławia drewno, dzięki czemu staje się ono mniej podatne na działanie szkodników. Właśnie z takiej tarcicy produkowane są wiązary prefabrykowane.

Na rynku można znaleźć również tarcicę KVH, czyli drewno konstrukcyjne wzdłużnie klejone. Elementy są pozyskiwane z drewna czterostronnie struganego, suszonego komorowo, z fazowanymi krawędziami. Następnie są łączone na tak zwane mikrowczepy.

Do budowy konstrukcji dachu wykorzystywane jest również drewno klejone. Powstaje ono ze sklejania kilku warstw podłużnych listewek drewnianych lub pasków forniru. Po złączeniu są czterostronnie strugane oraz frezowane i impregnowane. Taki rodzaj drewna jest wykorzystywany do wytworzenia elementów konstrukcyjnych o nietypowych kształtach. Od tradycyjnej tarcicy różni się większą wytrzymałością, a wykonane z niego konstrukcje nie paczą się. Ze względu na wysoką cenę, elementy wykonane z drewna klejonego są przygotowywane wyłącznie na zamówienie. Z takiego materiału wykonuje się prawie wyłącznie takie fragmenty więźby, których kształt byłby trudny do uzyskania z drewna litego.

Jeszcze innym materiałem są drewniane belki dwuteowe. Wykonane są z podłużnego pasa sklejki lub płyty OSB i drewnianych stopek. Te ostatnie są zamocowane do dłuższych krawędzi środnika. Belki dwuteowe są najczęściej wykorzystywane tylko jako samodzielne elementy więźby dachowej – krokwie lub płatwie. Reszta elementów wykonywana jest z tradycyjnej tarcicy.

Montaż więźby na budynku

Zarówno w przypadku budowy więźby tradycyjnej, jak i prefabrykowanej, elementy konstrukcji zostaną dostarczone przez producenta bezpośrednio na plac budowy. Montaż więźby tradycyjnej, ze względu na konieczność wykonania wielu połączeń ciesielskich, może potrwać nawet kilka tygodni. W przypadku typowego dachu dwuspadowego jest to około 2-3 tygodnie. Ostateczny termin zależy od doświadczenia ekipy montażowej.

Sam proces montażu więźby na budynku zależy od metody wykonania elementów. W przypadku tradycyjnej więźby, może on być żmudny i długotrwały. Kolejne elementy są bowiem wycinane i dopasowywane na miejscu budowy. Cały proces może wydłużać się również przez panujące warunki atmosferyczne i błędy popełniane przez ekipę budowlaną – elementy muszą być wycięte i dopasowane z dużą precyzją. Każdy błąd będzie więc wymagał korekty. Zaletami takiego rozwiązania jest natomiast brak konieczności angażowania dźwigów, które są wykorzystywane przy montażu więźby prefabrykowanej.

Czas montażu więźby prefabrykowanej jest znacznie krótszy i umożliwia zakończenie tego etapu budowy w ciągu jednego dnia. Dodatkową zaletą jest możliwość prowadzenia w tym czasie innych prac budowlanych, co skraca czas zakończenia całej budowy.

Budowa domu to poważna inwestycja, która wymaga konkretnych kalkulacji. A sama konstrukcja dachu, w zależności od jego rodzaju, wykorzystanych dachówek i materiałów izolacyjnych, może wahać się od 40 do 50 tysięcy złotych. Dlatego przed podjęciem ostatecznej decyzji warto dwa razy zastanowić się, jakie rozwiązanie będzie dla nas najbardziej korzystne.